Ngày 17/8/2024 (TinAI.vn) – Khi mùa giải Ngoại hạng Anh 2024-2025 khởi tranh vào cuối tuần này, các trọng tài sẽ được trang bị một công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tiên tiến nhằm nâng cao độ chính xác trong các quyết định việt vị.
Công nghệ việt vị bán tự động (SAOT), lần đầu tiên được áp dụng tại World Cup 2022 ở Qatar, sử dụng kỹ thuật theo dõi tinh vi để đưa ra phán quyết việt vị chính xác.
Các câu lạc bộ đã nhất trí thông qua việc áp dụng công nghệ này tại một cuộc họp hồi tháng 4. Tại đây, các quan chức giải đấu cho biết công nghệ mới sẽ “giúp nhận diện nhanh chóng và nhất quán hơn” các tình huống việt vị tiềm ẩn.
Việc giới thiệu hệ thống việt vị hỗ trợ bởi AI được kỳ vọng sẽ nhận được sự hoan nghênh từ người hâm mộ và các chuyên gia, bởi việt vị thường là chủ đề gây tranh cãi trong các cuộc thảo luận sau trận đấu ở hầu hết các vòng đấu.
Một cầu thủ bị coi là việt vị nếu họ đứng trước hậu vệ cuối cùng (không tính thủ môn) khi bóng được chuyền tới. Để tránh việt vị, cầu thủ phải ngang hàng hoặc đứng sau đối thủ thứ hai tính từ cuối sân tại thời điểm bóng được chuyền đi.
Việc đưa Trợ lý trọng tài video (VAR) vào năm 2019 nhằm giảm thiểu các sai sót “rõ ràng và hiển nhiên” trong quá trình ra quyết định. Tuy nhiên, công nghệ này thường gây ra nhiều vấn đề hơn và làm chậm trễ việc xác định tình huống việt vị, khiến người hâm mộ vô cùng thất vọng.
Một số quyết định việt vị gây tranh cãi đã xảy ra trong mùa giải trước, trong đó có tình huống không công nhận bàn thắng của Luis Diaz cho Liverpool trong trận gặp Tottenham do “lỗi đáng kể của con người”. Các trọng tài liên quan sau đó đã bị đình chỉ công tác.
Một hệ thống camera được lắp đặt xung quanh các sân vận động Premier League sử dụng công nghệ thị giác máy tính để theo dõi chuyển động của cầu thủ và vị trí của bóng. Hệ thống này có thể xác định các tình huống việt vị bằng cách vẽ các đường ảo để hiển thị vị trí chính xác của cầu thủ tấn công so với hậu vệ cuối cùng.
SAOT hoạt động nhanh hơn nhiều so với các trọng tài VAR truyền thống, cho phép đưa ra quyết định việt vị chỉ trong vài giây.
Tuy nhiên, hệ thống này không hoàn toàn tự động vì vẫn cần sự can thiệp của con người để xác định xem cầu thủ việt vị có thực sự tham gia vào pha tấn công hay không.
Sau khi được sử dụng rộng rãi tại World Cup gần đây nhất, cũng như tại Euro 2024 ở Đức và UEFA Champions League, công nghệ này đang được đưa vào Giải Ngoại hạng Anh.
Khán giả trên sân sẽ có thể xem hình ảnh 3D tự động tạo ra về tình huống việt vị trên các màn hình xung quanh sân. Hình ảnh này cũng sẽ được phát sóng trực tiếp, một cải tiến đáng kể so với VAR, vì trước đây chỉ có trọng tài mới biết chuyện gì đang diễn ra.
Howard Webb, Giám đốc điều hành của Tổ chức Trọng tài Chuyên nghiệp (PGMOL), giải thích: “Hệ thống bán tự động gợi ý cho chúng tôi vị trí đường việt vị, nhưng chúng tôi vẫn phải kiểm tra điểm đá phạt – đảm bảo máy tính đã chọn đúng điểm, đúng cầu thủ. Chúng tôi phải xác định được hậu vệ nào cần quan tâm và đảm bảo máy đã nhận diện đúng cầu thủ đó. Nó giống như một sự xác nhận về những gì máy tính đang gợi ý cho chúng tôi.”
Tuy nhiên, công nghệ này sẽ chưa được áp dụng ngay trong tuần thi đấu đầu tiên.
Công cụ việt vị AI sẽ được sử dụng lần đầu tiên sau kỳ nghỉ quốc tế vào tháng 9. Điều này có nghĩa là trận đấu đầu tiên có thể sử dụng SAOT sớm nhất sẽ là trận mở màn ngày 14/9 giữa Manchester United và Southampton.
Phương Uyên
